Podcast: Download
Wikipedia-oprichter Jimmy Wales is doelwit geworden van de alternatieve geneeskundigen. In een petitie roepen ze hem op om het mogelijk te maken om het ‘échte verhaal’ over holistische behandelwijze te kunnen vertellen. De oprichter antwoordde echter in krachtige bewoordingen dat Wikipedia van academisch niveau is en dat het onwetenschappelijke werk van charlatans daar niet onder valt.
Het is geen geheim dat ook op Wikipedia fouten staan, maar over het algemeen is haar gemeenschap goed in staat om onzin, misinformatie en vandalisme snel te herkennen en te corrigeren. Hoe langer Wikipedia bestaat, hoe hoger de kwaliteit wordt van de meertalige online encyclopedie, die met ruim 30 miljoen artikelen wereldwijd de zesde website is naar populariteit. Steeds vaker worden wetenschappelijke artikelen als de leidraad voor encyclopedische inhoud genomen. Het gewicht van collegiaal getoetste artikelen van erkende wetenschappelijke instituten weegt steeds zwaarder. Daardoor moeten pseudowetenschappelijke beweringen, religieuze onzin, paranormaal geneuzel, kwakzalvende nonsens en complottheoretische kletskoek steeds vaker het onderspit delven.
Lieden die echter geloven in dat soort zaken en anderen ervan willen overtuigen, klagen van tijd tot tijd dat Wikipedia ‘bevooroordeeld’ zou zijn. Soms lanceren ze hun eigen internetencyclopedie waar ze hun onwetenschappelijke opvattingen alsnog kwijt kunnen, bijvoorbeeld Conservapedia van conservatieve Amerikaanse christenen. Anderen proberen door allerlei acties het tij op Wikipedia zelf te keren. De niet-geaccrediteerde Association for Comprehensive Energy Psychology (ACEP) –wat dat ook moge betekenen– behoort tot de laatste. In een onlangs gestarte petitie tegen Jimmy “Jimbo” Wales, mede-oprichter en baas van Wikipedia, roepen ze hem op om een
“nieuw beleid te creëren en af te dwingen dat een echt wetenschappelijk discours mogelijk maakt over holistische benaderingen van genezing.”
Wat verstaan de alternatievelingen met ‘holistisch’? Er wordt gul rondgestrooid met geleerd klinkende termen als energiegeneeskunde, energiepsychologie, emotionele vrijheidstechnieken, gedachtenveldtherapie en tapas-acudruktechniek. De gemiddelde lezer zal nu al de wenkbrauwen doen fronsen. De skepticus zal moeten oppassen zichzelf niet te veel pijn te doen terwijl die geïrriteerd met de hand tegen het voorhoofd slaat.
Om haar zaak kracht bij te zetten schermt de ACEP met een citaat van Larry Singer, de andere oprichter van Wikipedia, die het project in onvrede verliet. Die zei ooit:
“In bepaalde velden en sommige onderwerpen, zijn er groepen die samenscholen rond artikelen en volharden ze er uit te laten zien zoals hun eigen voorkeur. Er is geen waardig mechanisme waarmee artikelen gekeurd kunnen worden.” (bron)
De ACEP klaagt dat de artikelen over complementaire/alternatieve geneeswijzen onterecht een ‘negatief’ en ‘onwetenschappelijk’ oordeel krijgen. Deze pagina’s zouden worden ‘beheerst door een paar zelfbenoemde “skeptici” die als feitelijke censors van Wikipedia optreden’. Bovendien dreigen de indieners niet meer aan de Wikimedia Foundation te doneren tot het door hen voorstelde pro-holistische beleid is ingevoerd. Met de schamele 8.000 handtekeningen vormen de ondertekenaars van de petitie echter geen bedreiging. De inhoudelijke argumenten wisten Jimmy Wales niet te overtuigen. In een directe reactie op de petitie schrijft hij:
“Nee, u zult vast een grapje maken. Iedere persoon die deze petitie heeft getekend moet zijn premissen nog eens opnieuw bekijken en dieper nadenken over wat het betekent om eerlijk, feitelijk en oprecht te zijn.
Wikipedia’s beleid voor dit soort dingen is volkomen juist en nauwkeurig. Als u uw werk gepubliceerd kunt krijgen in respectabele wetenschappelijke tijdschriften – dat wil zeggen, als u bewijsmateriaal kunt produceren middels herhaalbare wetenschappelijke experimenten, dan zal Wikipedia het gepast vermelden.
Wat wij niet zullen doen is pretenderen dat het werk van dwaze charlatans gelijkwaardig is aan een “echt wetenschappelijk discours”. Dat is het niet.” (23 maart 2014)
Eerder al kwamen Nederlandse alternatieve genezers in de weer tegen de Nederlandse Minister van gezondheidszorg. Het valt toe te juichen dat beiden niet zwenken onder druk van de alternatievelingen en vasthouden aan een beleid dat streeft naar wetenschappelijke betrouwbaarheid, net zoals de skeptici voorstaan. De uitspraak van Wales is een opsteker voor de beweging Guerrilla Skepticism on Wikipedia die zich actief inzet om de betrouwbaarheid van informatie op Wikipedia te verbeteren.
Wil jij meewerken aan een betrouwbaarder Wikipedia? Kijk dan hier.
