Podcast: Download
Vandaag openen we de doos van Pandora. We gaan onze sceptische blik laten vallen op de Antropogene Opwarming van de Aarde (AOA), het gedeelte van de klimaatverandering als gevolg van menselijk handelen.
Over klimaatverandering zelf bestaat weinig discussie. In de loop van de millennia zijn de mondiale klimaatpatronen geleidelijk gewijzigd. Er is weinig discussie over de natuurlijke opwarming van de aarde. We warmen al 150 jaar lang op sinds de laatste lage temperaturen van de Kleine IJstijd. Maar er is volop discussie over AOA – althans in de publieke maar minder in de wetenschappelijke gemeenschap. In welke mate zijn wij mensen er de oorzaak van? Wat zullen de gevolgen ervan zijn als ze bestaat? En wat moeten we desgevallend eraan doen?
Een vertaling van The Science and Politics of Global Warming, door Brian Dunning. Vertaald door Rik Delaet.De opwarming van de aarde is het archetype van mislukte wetenschapscommunicatie. Wat ging er mis?Publiek begrip van wat antropogene opwarming van de Aarde (AOA) is, zit helemaal in de knoop, veel meer nog dan alle andere wetenschappen, en veel meer nog dan schepping versus evolutie. De reden daarvan is voor iedereen duidelijk: het ging voor het publiek nooit om wetenschap, maar wel om politiek. Het is een politiek heet hangijzer, waardoor iedereen aan beide zijden van de discussie in vuur en vlam is gezet. Het gonst over samenzweringstheorieën, beschuldigingen van bedrog, einde-van-de-wereldscenario’s, schandalen en corruptie. Het resultaat is dat bijna niemand een gedetailleerd inzicht in de echte wetenschap heeft, maar passioneel kamp kiest: ofwel voor AOA ofwel ertegen. Wat ging er mis? Hoe en waarom is deze belangrijke wetenschap ontspoord en een politiek spelletje geworden?
Dat komt omdat AOA nooit op een wetenschappelijke manier aan het publiek werd voorgesteld, maar van in het begin als een politieke kwestie. Het Kyoto-protocol van 1997 dat de krantenkoppen haalde toen het in 2005 in werking trad, was voor de meeste mensen de eerste keer dat ze over de opwarming van de aarde hoorden. Kyoto was een plan van de Verenigde Naties om de industriële uitstoot te verminderen, maar alleen in de rijkste landen, en helemaal niet in de grootste, armste, meest vervuilende landen (China en India). Er mankeerde wetenschappelijk van alles aan en eigenlijk was het alleen effectief als klap in het gezicht van de Verenigde Staten. Industriële grootmachten, politiek rechts, waren ertegen, milieu-bewegingen, vooral aan de linkerkant, steunden het.
De tweede keer dat het grote publiek hoorde over de opwarming van de aarde was ook al onwetenschappelijk. Al Gore’s film van 2006 ‘An Inconvenient Truth’ was de eerste keer dat bijna iedereen hoorde over de opwarming van de aarde. Ofwel werd het als evangelie gezien ofwel als leugens vanwege de sterk gepolariseerde positie van Al Gore in de politieke wereld. Gore was een groot voorvechter van het Kyoto-protocol en werd dus door conservatieven meer als een vijand van het kapitalisme dan als verdediger van het milieu gepercipieerd. Of wat hij nu zei waar was of niet, bijna iedereen wist al vooraf of ze zijn argumenten zouden aanvaarden of verwerpen. De feitelijke inhoud (zelfs het hele onderwerp) maakte weinig verschil.
En dat is waar we nu staan. Veruit de sterkste voorspeller van de houding van een persoon over opwarming van de aarde is zijn of haar politieke overtuiging. AOA is het archetype van mislukte wetenschapscommunicatie. Het is het perfecte voorbeeld van hoe mensen slechte wetenschap omarmen, omdat ze het eens of oneens zijn met een ideologie, of ze nu politiek, filosofisch of ecologisch is.
Bedenk eens even wat er zou zijn gebeurd als de opwarming eerst door Stephen Hawking was gepubliceerd. Ik gebruik Hawking als voorbeeld, want hij is echt de enige wetenschapper die over de hele wereld bekend is en alom wordt gerespecteerd en vertrouwd. Als Stephen Hawking je een wetenschappelijk feit vertelt, zeg je: “Dat is goed genoeg voor mij.” Voor mij toch. Net als jullie heb ik geen flauw idee wat Stephen Hawkings politieke standpunt is. Het is nooit bij me opgekomen en het kon me niet schelen. Ook al is hij helemaal geen klimaatwetenschapper, Jan Publiek vertrouwt hem in tegenstelling tot Al Gore als het over wetenschap gaat. Als Stephen Hawking in plaats van Al Gore die film over AOA had gemaakt, zouden we geen AOA-ontkenning hebben gezien.
Ik ga niet proberen om iemand te overtuigen door lijsten temperatuurmetingen of CO2-niveaus voor te lezen of hem te overstelpen met feiten en cijfers. Waarom niet? Omdat bewezen is dat dat op niets uitdraait. Zeer weinig mensen zijn tot een conclusie over AOA gekomen die volledig onafhankelijk is van hun ideologie door een zorgvuldig, onpartijdig onderzoek van de gegevens. Voor degenen waar dat wel het geval is, op wiens interpretatie van de gegevens baseerden ze zich dan? Het is heel gemakkelijk om data zo te manipuleren dat je er alles mee kan bewijzen. Een niet deskundige Skeptoid luisteraar kan niet weten of de feiten en cijfers die ik (of iemand anders) zou aanreiken, komen van AOA-aanhangers of van AOA-tegenstanders. Ik probeer een leek de middelen te geven om tot een onbevooroordeelde conclusie te komen die echt gebaseerd is op de beste stand van onze huidige kennis. Voor wie onder jullie eerder naar politiek rechts of links neigen, betekent dat dat jullie je wantrouwen tegenover de ander even opzij moeten zetten. Ik doe een paar uitspraken. Met een ervan zal je het waarschijnlijk eens zijn, met de ander niet.
Uitspraak A:
Conservatieven hebben de neiging om AOA te verwerpen omdat het in strijd is met hun politieke agenda.
Uitspraak B:
Liberalen hebben de neiging om AOA te omarmen omdat het mooi past in hun politieke agenda.
De meesten van jullie (niet allemaal) gaan helemaal niet akkoord met wat ik net zei over je eigen ideologie, terwijl je het erg eens zal zijn met wat ik zei over de tegengestelde ideologie. Ongeveer de helft van jullie zijn conservatieven en ongeveer de helft liberalen, zodat ten minste de helft van jullie fout moet zijn. Als je een echt open geest hebt, sta je open voor de mogelijkheid dat je eigen gevoelens over AOA worden gekleurd door je ideologie. Het is waarschijnlijk eerlijk om te zeggen dat dat voor de meeste mensen tot op zekere hoogte zo is. Het is perfect in orde dat je het leuk vindt wanneer de wetenschappelijke feiten mooi in je ideologie passen. Het is voor iedereen erg moeilijk, en zeer zeldzaam, om je begrip van wetenschap volledig gescheiden te houden van je emoties of filosofieën.
Noem eens een expert waarmee je akkoord gaat over de klimaatverandering. Bijna niemand zal een echte klimaatwetenschapper noemen, het zal haast altijd een of andere mediafiguur zijn. Ken je wel één klimaatwetenschapper bij naam? Geen ervan is beroemd, weinigen van ons hebben er ooit eens een aan het woord gehoord. Alles wat je weet over klimaatwetenschap is gefilterd door iemand anders – waarschijnlijk iemand waarmee je voorop al akkoord ging.
Hoe kan een leek dan weten wat klopt? Zoals ik altijd zeg op Skeptoid, kijk naar onze beste wetenschappelijke consensus en hou je daaraan. Je zal het dan veel vaker bij het rechte eind hebben. Dit roept de voor de hand liggende vraag op: wat is onze beste, echte, apolitieke, onpartijdige consensus voor klimaatwetenschap? Of je het nu leuk vindt of niet, wat daar het dichtste bij komt is het IPCC, het Intergovernmental Panel on Climate Change, in 1988 opgericht door de Verenigde Naties, een decennium voordat het Kyoto-protocol is bedacht en lang voordat Al Gore ooit gehoord had van klimaatopwarming. Laten we eens wat dingen onder ogen zien voordat je hierop reageert. Het IPCC is onvolmaakt en is dat altijd geweest. Dat is ook zo voor het gevangenissysteem of het onderwijssysteem. Iedere instelling is een compromis om het iedereen naar de zin te maken. Ze zijn onvolmaakt, maar ze zijn het beste dat we in elkaar kunnen steken. De kritiek is volkomen terecht. Het is niet nodig om het IPCC beschouwen als een perfecte instelling om de wetenschappelijke consensus die ze biedt te accepteren.
Een facet van goede wetenschap is dat ze evolueert naarmate onze kennis verbetert. Zo heeft het IPCC vier belangrijke versies van beoordelingsrapporten geproduceerd, en als we dit schrijven werken ze aan een vijfde die in 2014 gepubliceerd zou worden. Geen verantwoordelijke wetenschapper heeft ooit beweerd dat onze huidige theorieën absoluut correct zijn en er geen verder onderzoek nodig is. Hoe meer het werk vordert, hoe beter onze theorieën de waarnemingen verklaren en hoe nauwkeuriger onze voorspellingen worden. Als je enig vertrouwen hebt in de wetenschappelijke methode of in enige tak van de wetenschap, dan weet je dat dat ook zo is voor onze nieuwste en beste theorieën. Ze zijn nooit definitief, nooit voltooid. Het is geen zwakte van het IPCC dat ze om de paar jaar herziene evaluaties rapporteert, het is net hun sterkte. De voortdurende publicatie van klimaatwetenschapsartikelen in de beste tijdschriften is geen belegen grap, het is consistent met hoe goede wetenschap werkt.
Is het mogelijk dat een synthese van alle klimaatwetenschappers in de wereld verkeerd zit over de wetenschap waar ze hun leven aan wijden en dat je favoriete politieke commentatoren het bij het rechte eind hebben? Zou kunnen. Maar niet erg waarschijnlijk. Als dat het geval zou blijken, dan zal die synthese evolueren door middel van experimenten en observatie en zullen toekomstige IPCC-rapporten nog dichter bij de feiten gaan aanleunen.
Misschien wel een van de meest flagrante vertekeningen van AOA is dat het een al lang ontmaskerde grap of fraude is die niemand nog serieus neemt. Dit perspectief toont aan dat je helemaal geen weet hebt van het lopend onderzoek. Gelukkig heel eenvoudig op te lossen. Ga gewoon naar IPCC.ch (.ch is het top-level domein voor Zwitserland), klik op het laatste Assessment Report, en besteed 10 minuten – of zelfs maar 5 minuten – aan de Samenvatting voor Beleidsmakers. Als je het allerlaatste nieuws wil kennen, ga dan naar de websites van ’s werelds twee toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften, Science en Nature. Zoek op ScienceMag.org naar de term ‘climate change’ of kijk op de sub-publicatie van Nature, Nature Climate Change. Neem deze minimale stappen om jezelf te informeren voordat je iemand gaat vertellen dat AOA een lang ontmaskerde grap, bedrog of samenzwering is. Zo’n denkwijze betekent een bewuste minachting voor lopend onderzoek.
Een van de beroemdste stukjes van George Carlin was ‘The Planet Is Fine’, waarin hij constateert dat het niet uitmaakt wat voor soort vervuiling mensen produceren, ze heeft alleen invloed op de wezens die er wonen en niet op de planeet zelf. “De aarde gaat nergens heen,” zegt hij, “maar wij wel.” Waar gaan we heen? Onze beste antwoorden (tot nu toe) kan je vinden in zwart op wit als je er echt geïnteresseerd in bent.
Deze tekst is een vertaling van een artikel
The Science and Politics of Global Warming op de website Skeptiod.
Het citaat van vandaag komt van Daniel Patrick Moynihan. Moynihan was een socioloog en een Amerikaanse politicus. Hij was senator voor de Democraten tussen 1982 en 2000.
Moynihan zei:
Iedereen heeft het recht op zijn eigen mening. Niet op zijn eigen feiten.
Tot de volgende keer.
Voor het detail van alle bronnen, zie: Dunning, B. “The Science and Politics of Global Warming.” Skeptoid Podcast. Skeptoid Media, Inc., 8 May 2012. Web. 9 Aug 2013. http://skeptoid.com/episodes/4309
Angliss, B. “Serious Errors and Shortcomings Void Climate Letter by 49 Former NASA Employees.” Scholars & Rogues. Scholars & Rogues, 25 Apr. 2012. Web. 6 May. 2012. <http://www.scholarsandrogues.com/2012/04/25/errors-shortcomings-void-nasa-climate-letter/>
Borenstein, S. “Skeptic Finds He Now Agrees Global Warming Is Real.” Yahoo! News. Associated Press, 31 Oct. 2011. Web. 6 May. 2012. <http://news.yahoo.com/skeptic-finds-now-agrees-global-warming-real-142616605.html>
Brin, D. “The Navy, Russians, Shipping & Insurance Companies… and Climate Change.” Contrary Brin: Speculations on Science, Technology & the Future. David Brin, 29 Mar. 2012. Web. 6 May. 2012. <http://davidbrin.blogspot.com/2012/03/navy-russians-shipping-insurance.html>
Douglas, P. “A Message from a Republican Meteorologist on Climate Change: Acknowledging Climate Science Doesn’t Make You A Liberal.” Neorenaissance. ShawnOtto.com, 28 Mar. 2012. Web. 6 May. 2012. <http://www.shawnotto.com/neorenaissance/blog20120329.html>
Laden, G. “HeartlandGate: Anti-Science Institute’s Insider Reveals Secrets.” Greg Laden’s Blog. ScienceBlogs LLC, 14 Feb. 2012. Web. 6 May. 2012. <http://scienceblogs.com/gregladen/2012/02/heartlandgate_anti-science_ins.php>
Rosenau, J. “The Drama or the Soap Opera: the Future of Deniergate.” Thoughts from Kansas. ScienceBlogs LLC, 21 Feb. 2012. Web. 6 May. 2012. http://scienceblogs.com/tfk/2012/02/the_drama_or_the_soap_opera_th.php
Wees de eerste om te reageren