Kunnen we de wereld redden?

Podcast: Download

Kunnen we de wereld redden?

Je kan deze podcast downloaden door met met de rechtermuisknop op de link te drukken en dan “Save link as” te selecteren. (op een Mac moet je klikken met CTRL ingedrukt):

of abonneren:

Je kan ook voor informatie naar mijn website.

Hier is de transscript:

Goeiedag,

het is vandaag zondag 8 november 2009, ik ben Jozef Van Giel en dit is de 36ste aflevering van deze podcast.

Deze aflevering kwam tot stand mede dankzij Rik Delaet..

Vandaag bespreken we de complexe problematiek van energievoorziening en de opwarming van de aarde.

Ik ben ervan overtuigd dat de ganse milieuproblematiek waar we op dit moment mee te kampen hebben, waarschijnlijk één van de grootste uitdagingen is die de mens ooit heeft gekend. Het gaat hier over het voortbestaan van onze soort. En indien niet, ten minste over het voortbestaan van onze cultuur.

1. Kunnen we de wereld redden?

1.1. Ondergang

Jared Diamond heeft een zeer confronterend boek geschreven genaamd: “Ondergang.”

Ik ben van oordeel dat iedereen die nogal licht doet over de milieuproblematiek, eens dit boek zou moeten lezen.

Jared Diamond spreekt erin over hoe in de geschiedenis vele florerende culturen hun eigen ondergang hebben bewerkstelligd door de ecologie in hun omgeving kapot te maken.

Het eerste voorbeeld dat hij geeft is Paaseiland. Paaseiland werd bevolkt door Polynesiërs die er via de Pitcairn Eilanden geraakt zijn.

Het eiland is door Europeanen ontdekt door de Nederlander Jaap Roggeveen in 1722. Toen Kapitein Cook in 1774 de paaseilanden bezocht, werd zijn schip benaderd door een aantal slecht gebouwde rieten kano’s die helemaal niet zeewaardig waren en bovendien zeer lek. Toen Cook en zijn bemanning aan land gingen, kwamen ze een troosteloos arme bevolking tegen die bovendien chronisch honger leed. Het landschap was al even troosteloos. Een eiland zonder bomen en met een vrij arme landbouwgrond. Maar bovendien was er nog iets anders dat de ontdekkers voor een raadsel plaatste. Het eiland stond vol met enorme beelden, wat alleen maar kon wijzen op een vrij hoogstaande cultuur die in staat was om bepaalde technologieën te beheersen waar deze primitieve mensen duidelijk niet toe in staat waren. Von Däniken heeft dan ook beweerd dat deze beelden wel door buitenaardse wezens daar moeten zijn geplaatst. Maar als je mijn vorige afleveringen gevolgd hebt zal je waarschijnlijk wel begrijpen dat ik zo’n uitleg niet serieus neem. Bovendien beweert hij dat de gesteenten waarvan de beelden gemaakt zijn op het eiland niet voorkomen, wat helemaal niet klopt. Archeologisch onderzoek toont aan dat alle stenen uit een welbepaalde groeve op het eiland komen. Bovendien kan je op die steengroeve nog halfafgewerkte beelden tegenkomen. Over Von Däniken spreek ik misschien nog wel in een latere aflevering.

De uitleg die Jared Diamond geeft is echter veel waarschijnlijker en komt overeen met de wetenschappelijke consensus.

Volgens Diamond zijn de Polynesiërs daar waarschijnlijk rond het jaar 900 toegekomen. Op dat moment was het eiland volledig bebost en ook bewoond door zeevogels die het eiland opzochten om te broeden. Archeologisch onderzoek heeft ondertussen aangetoond dat op het eiland de grootste soort palmbomen ter wereld groeiden met stamdiameters van meer dan twee meter. Nog groter dan de Chileense palm.

Door de hoge vruchtbaarheid van het eiland konden deze kolonisatoren een hoge levensstandaard aanhouden. Het gevolg was natuurlijk ook een bevolkingsexplosie. De bevolking ging in verschillende stammen over het eiland wonen en begonnen elkaar te bekampen. Die dorpen werden een soort koninkrijkjes met het gevolg dat die koningen ook hun macht wilden etaleren ten opzichte van hun concurrenten. Daarvoor maakten ze beelden. Aanvankelijk waren dat vrij kleine beelden, maar door de concurrentie werden die beelden altijd maar groter en groter. Die beelden werden uitgehouwen uit een groeve op het eiland dat vrij ver stond van de dorpen, en bijgevolg moesten die beelden over een grote afstand getransporteerd worden.

Hoe doe je dat? Zoals de Egyptenaren hun piramiden bouwden. Met veel mensen, veel zweet en tranen en vooral veel rolhout. Dat rolhout kwam van de bomen uit die prachtige bossen.

Het gevolg was dat de bevolking geleidelijk aan het volledige eiland leeg kapte. Daardoor veranderde het klimaat en ontstond er droogte. Jared Diamond laat de lezer achter met de vraag wat die persoon moet gedacht hebben die de laatste boom omkapte. Diamond merkt op dat hij waarschijnlijk niet veel dacht. De bomen zijn van generatie op generatie geleidelijk aan verdwenen en tegen dat de laatste boom eraan ging, wist de bevolking al lang niet meer dat het eiland ooit rijk bebost was. Net zoals wij altijd maar kleinere en kleinere vissen vangen en niet beseffen dat ze vroeger veel groter waren.

Toen de Europeanen de Canadese kusten gingen bevolken konden ze naar hartenlust kreeften vangen van enkele tientallen kilos. Tegenwoordig vinden wij een kreeft van 2 kilo een reus.

Het gevolg van de leegkap was een ineenstorting van de volledige beschaving van het eiland. De Europeanen die later het eiland betraden ontdekten nog onafgewerkte beelden op de steengroeve en zelfs beelden die onderweg waren naar hun bestemming, wat moet wijzen op een vrij plotse ineenstorting.

Door de leegkap veranderde het klimaat van het eiland volledig. Er ontstond droogte en door het verdwijnen van de begroeiing erodeerde de grond volledig waardoor de oogsten mislukten. Ook een andere bron van voedsel verdween. Door de ontbossing en de ratten die met de mens hadden meegereisd, waren de broedvogels verdwenen zodat ook eierenrapen er niet meer in zat.

Er ontstond een burgeroorlog. Een opstand tegen de leiders. De verschillende stammen bekampten elkaar en men was, om te overleven, genoodzaakt over te gaan tot kannibalisme. In enkele jaren stierf meer dan 80% van de bevolking uit. Wat overbleef was het miserabele allegaartje dat door Roggeveen ontdekt werd.

Het eiland was onherstelbaar beschadigd zodat het onmogelijk was voor de bevolking om op eigen krachten opnieuw de beschaving van weleer her op te bouwen.

Jared Diamond geeft in zijn boek nog verschillende voorbeelden van beschavingen die hun eigen ondergang bewerkstelligden.

Hij spreekt ook over de Maya’s, de Vikingen in IJsland en Groenland en nog enkele situaties. Telkens is het opvallend hoe de leiders van die gemeenschappen systematisch de verkeerde beslissingen nemen om de problemen op te lossen en steeds meer de neiging hebben om hun macht te etaleren. Op Paaseiland werden de beelden als maar groter naarmate de ondergang dichter kwam. In het geval van de Maya’s werd de kalk op de muren van de huizen van de leiders altijd maar dikker, zonder dat dat nut had. Dat allemaal terwijl die nutteloze activiteiten allemaal steeds een grotere impact op het milieu hadden. De ganse streek werd ontbost voor de houtskool die nodig is bij de productie van kalk.

Maar niet alles wat Diamond in “ondergang” beschrijft is kommer en kwel. Hij beschrijft ook een aantal succesvolle verhalen. Zoals bijvoorbeeld het eiland Tikopia, waar de bevolking besliste om hun varkensstapel volledig te vernietigen omdat die varkens de vegetatie van het eiland volledig vernielde. Deze beslissing is des te opmerkelijker omdat het houden van varkens een recht was voor de elite. Alhoewel de bevolking van Tikopia niet vooruitstrevender was dan de bewoners van Paaseiland, hebben ze toch een aantal opmerkelijke, en moeilijke beslissingen genomen die hen in staat stelde om een duurzame manier van overleven op te bouwen. Zo besliste de bevolking ook om bosgebieden op hun eiland te beschermen en te vrijwaren van kap. Ze beslisten ook om een geboortebeperking in te voeren. Maar bij gebrek aan efficiënte anticonceptiva zoals we dat in onze moderne maatschappij kennen pasten ze andere methoden toe. Buiten de eerder eenvoudige zaken zoals de coïtus interruptus, werd ook infanticide toegepast. Het doden van pasgeboren baby’s. Jongere zonen moesten celibatair door het leven gaan. Nog een andere methode was suïcide. Dit gebeurde door de klassieke methoden zoals ophanging en zo, maar ook, door met een kano een zeer gevaarlijke tocht op zee te maken.

Jared Diamond bespreekt ook de verschillende problemen die zich momenteel voordoen in de wereld. Het is soms ontluisterend om te horen met welke immense problemen landen zoals Australië hebben te maken. Maar hij bespreekt ook een aantal hoopgevende evoluties, zoals het Deltaplan van Nederland, het bosbeleid in Duitsland en Japan, het Forest Stuartship council dat toeziet op duurzame bosbouw en het Maritime Stuartship Council dat toeziet op duurzame visserij. Hier vind je duurzaam bosbeheer door UPM

We moeten de aarde aanzien als het Paaseiland. Het is wel groter, maar de problemen zijn ook complexer.

Jared Diamond stelt de vraag aan de lezer wat we moeten doen. Hij stelt de retorische vraag of “technologie de problemen zal oplossen”. Het is duidelijk dat gewoon blijven voortdoen zoals we bezig zijn en wachten tot een ondernemer toevallig een winstgevende technologie ontwikkeld heeft die onze maatschappij een duurzame toekomst kan garanderen is een illusie. Een heel mooie beschrijving van zo’n decadende maatschappij is de film Wall-E van Walt Disney en Pixar met het “Robotje dat afval opraapt” op een aarde dat door de mens verlaten werd..

Een verandering van gedrag dringt zich op. We zitten alle 6 miljard in hetzelfde schuitje. Als we er niet allemaal samen iets aan doen, dan gaan we allemaal samen ten onder.

Maar we zien toch voortdurend dat zelfde gedrag als die koningen van Paaseiland die elkaar bekampen met het grootste beeld. Mensen willen nu de grootste en duurste auto. Het succes van de SUV’s tegenwoordig is zo’n geval. Of al de veel te grote huizen die mensen zetten, de drang om altijd maar hoger op de maatschappelijke ladder te willen klimmen. Meer mensen onder je verantwoordelijkheid in een bedrijf, of als ondernemer, het grootste bedrijf willen hebben en altijd maar meer…

Dat is niet abnormaal. Dat is natuurlijk basaal gedrag. Het mannetje moet tonen hoe fit hij is door nutteloze zaken te doen waardoor hij aan het andere geslacht kan tonen dat hij nog veel energie over heeft bovenop wat hij strikt nodig heeft om te overleven. Vandaar dat diamanten zo succesvol zijn. Diamanten zijn erg zeldzaam en duur, maar ze zijn vooral totaal nutteloos. Het geven van een diamant is dan ook een signaal om aan te tonen hoe fit je bent. Daarom ook dat zirkoniumoxide geven niet hetzelfde is. Je ziet helemaal geen verschil, behalve met gespecialiseerde apparatuur, en je kan een veel grotere briljant maken. Maar het is goedkoop. Bovendien kan men nu technisch diamant synthetisch produceren. Ze is veel zuiverder dan natuurlijke en niet te onderscheiden.

Maar de gever van een diamant beseft waarschijnlijk meestal niet wat een enorme ecologische en menselijke ravage het delven van diamanten aanricht! Als hij dat wel beseft is de situatie des te decadenter.

Is zo’n basaal gedrag slecht? Niet noodzakelijk. Spinoza zei al dat goed en slecht afhangt van de situatie. Maar als dat gedrag leidt tot de ondergang van onze soort is het best om er even bij stil te staan en het even bij te sturen. Als iemand bijvoorbeeld tegen mij begint te op te scheppen over zijn wagen, en hoe snel hij kan, en vinnig en hoeveel kilowatt vermogen en het maximum koppel, dan stel ik pertinent de vraag: “en hoeveel verbruikt hij?” Na een, meestal minder enthousiast, antwoord op mijn vraag reageer ik dat mijn wagen 5 liter verbruikt. Ik moet daarvoor wel de snelheidbegrenzer op 100 km/u plaatsen, maar dat scheelt mij slechts 30 minuten op een trip tot Luxemburg, maar het helpt ook voor de veiligheid en ik heb 30 minuten meer om naar podcasts te luisteren.

We kunnen perfect dat basaal gedrag omturnen in positieve zaken. Door bijvoorbeeld te pochen over hoeveel geld we wel uitgeven aan ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek, of milieubehoud of het bouwen van een passief huis, of hoeveel tijd we steken in het maken van een podcast om de mensen bewust te maken van het belang van kritisch denken en de milieuproblemen…

Het was mijn bedoeling om in deze aflevering een overzicht te geven van de belangrijkste problemen en mogelijke oplossingen voor onze omgeving. Ik wou nog spreken over levenscyclus analyse, biolandbouw en genetisch gemanipuleerde gewassen en over kernenergie. Maar ik stel nu al vast dat het niet zal lukken. Ik zal er weer verschillende afleveringen van moeten maken. De volgende zal gaan over kernenergie.

Maar voor ik stop, kan ik het toch niet laten om een persoonlijke ervaring te vertellen die ik klasseer in de categorie “hoe het niet moet”.

Ik heb deze rubriek genoemd: groen of roze.

1.2. Groen of roze?

Ik denk dat de ecologische problemen veruit de hoogste uitdaging zijn van onze generatie. Het voortbestaan van onze soort hangt er gewoon van af. Ik kan het niet genoeg herhalen. Het lijkt dan ook niet meer dan logisch dat iedereen die tot dit inzicht gekomen is, a priori gaat stemmen of zelfs lid wordt van de groene partijen, niet?

Nu ga ik ervan uit dat een partij probeert om zijn belangrijkste agendapunten te realiseren. Van een liberale partij mag je verwachten dat ze zich inzetten voor de vrijheid en voor vrij ondernemerschap. Van socialisten mag je verwachten dat ze de belangen van de kleine man verdedigen en zullen zorgen voor de sociale zekerheid en zo voort. Het is duidelijk dat zo’n partij, als zij aan de macht komt, er nooit in slaagt om alles te realiseren wat ze voor ogen heeft. Ze zullen soms zelfs wetten goedkeuren die strikt genomen tegen hun principes zijn, omdat politiek een spel is van geven en nemen, van compromissen en dus moet een werkbare partij dus regelmatig zo’n zaken doen om hun coalitiepartners tevreden te stellen.

Daar is niets mis mee, dat is het spel van de democratie. Maar ik zie niet direct een socialistische partij afkomen met een voorstel om de vennootschapsbelasting af te lassen. Misschien stemmen ze zo’n wet wel mee omwille van de coalitie, maar zelf in hun programma plaatsen? Nee.

Van een groene partij mag je dus verwachten dat ze een programma hebben van natuurbehoud, bescherming van de ecologie, de biodiversiteit, noem maar op.

En aangezien de ecologische problematiek zeer complex is, maar bovendien zeer sterk afhankelijk van onze inzichten, zou je denken dat een ecologische partij het wetenschappelijk onderzoek en de wetenschappelijke inzichten rond de milieuproblematiek op de voet volgt en haar programma sterk baseert op die wetenschappelijke inzichten.

Dus heb ik ooit voor, toen nog, Agalev gestemd. En het had blijkbaar resultaat, want in dat jaar hebben ze een zeer goed resultaat gehaald. Uiteindelijk zijn ze in de regeringscoalitie terecht gekomen.

Ik was dus aanvankelijk zeer enthousiast omdat ik veronderstelde dat dit de druk op de regering zou verhogen om ecologie hoog op de agenda te plaatsen.

Uiteindelijk heeft Agalev 3 punten in het coalitieprogramma gekregen. De volgende:

De eerste was de wet Colla, die de regularisering regelde van 4 alternatieve geneeswijzen: homeopathie, osteopathie, chiropraxie en acupunctuur. Het was voor mij onbegrijpelijk dat een groene partij zich zelfs maar met deze nonsens bezig hield. Het heeft niet alleen niets te maken met ecologie, het is bovendien waarschijnlijk de slechtste wet die ooit door het parlement gestemd is. Geneeswijzen moeten beoordeeld worden op hun bewezen effect. Daarvoor had je helemaal geen aparte wet nodig.

De tweede was de milieutaks op verpakking. Dat is wel voor een stuk een ecologisch initiatief, maar het is toch maar een druppel op een hete plaat. Verpakkingsafval maakt met moeite 5% van het totale afvalprobleem uit. Bovendien is dat het gemakkelijkste deel om te recycleren en ten derde is verpakking heel dikwijls belangrijk om de verpakte producten te beschermen en op die manier juist extra afval te vermijden. Verpakking zou niet als dusdanig moeten aangepakt worden. Een dergelijke taks zou moeten berekend worden op basis van de totale impact van een materiaal gedurende zijn levenscyclus. Onafhankelijk of het over verpakking of andere goederen gaat.

De derde was de sluiting van de kerncentrales. Toen ik dat hoorde kon ik mijn oren niet geloven. Door de kerncentrales te sluiten maak je de milieuproblemen alleen maar erger! Aan het eind van de rit moet je die energie leveren, en in de huidige technologische toestand kan je dat alleen maar bereiken door meer fossiele brandstoffen te verbruiken. In plaats van een sluiting van de kerncentrales af te dwingen hadden ze een sluiting van de kolen en gascentrales moeten inschrijven en tegelijk pleiten voor het bouwen van nieuwe 4de generatie kerncentrales en het verdubbelen van het onderzoek naar hernieuwbare energiebronnen. Ik ga hier verder op in tijdens de volgende aflevering.

Verder hebben ze tijdens die legislatuur vooral een zeer socialistisch programma aangestuurd. Ik heb geen problemen dat een partij een socialistisch programma heeft, en ik zal me hier ook niet uitspreken over de waarde ervan, want dit is geen politieke podcast. Maar als je jezelf een ecologische partij noemt moet je een milieuprogramma sturen, geen socialistisch of liberaal of wat dan ook programma.

Ik kon het niet laten, maar toen heb ik een brief geschreven naar Agalev met als titel: “Is Agalev groen of roze?”. Met roze als de kleur van de New Age, niet als de kleur van de homobeweging. Met homo’s heb ik helemaal geen problemen. Iedereen mag doen wat hij leuk vindt zolang hij daar niemand anders mee schaadt.

Ik heb hen bovenstaande analyse gemaild in een naïeve hoop dat ze erover zouden nadenken. Maar misschien nog meer omwille van mijn frustratie over mijn fout in het stemlokaal.

Ik heb een antwoord gekregen. Het luidde als volgt: “Hallo, heb ik Elektrabel aan de lijn?”

Het huidige programma van Groen! is nog helemaal niet veranderd in vergelijking met toen. Ik hoop dat een aantal groenen naar deze aflevering luisteren en eens goed nadenken over hun programma.

1. Hoe werkt spam

Spam zijn e-mails die je ongevraagd krijgt. Meestal is het met reclame. Heel dikwijls om je te verleiden om aan één of andere tombola of online casino mee te doen. Het woord werd uitgevonden door Monty Python als ongewenste reclame op TV. Het was gebaseerd op ingeblikt vlees van het merk SPAM.

Het idee erachter is het volgende. Een e-mail verzenden is gratis. Het maakt voor jezelf dus echt geen enkel verschil of je 10 of 10 miljoen e-mails rondstuurt. Dan stuur je gewoon lukraak naar alle e-mailadressen die je kan vinden mails met reclame. Dikwijls om de ontvanger te verleiden om naar een website te gaan waar je gokspelletjes kan spelen, of waar je, natuurlijk, naar seks kan kijken, Viagra kan kopen enzovoort. Voor de verzender van de e-mail is het niet erg dat van de duizend ontvangers er 999 zijn die deze mail direct vertikaal klasseren. Als die ene op 1000 ontvangers er wel op reageert, dan zijn dat er op 10 miljoen mails toch al gauw 10.000 mensen die men heeft kunnen strikken.

Spam is blijkbaar zo succesvol geworden dat het ondertussen verantwoordelijk geworden is voor een heel belangrijk deel van het internetverkeer.

Maar hoe geraken de organisaties die zich met deze activiteiten bezig houden aan al die e-mailadressen?

Er bestaan verschillende technieken.

De eerste bestaat uit het gebruik maken van virussen, Trojaanse paarden of wormen. Over deze laatste twee spreek ik later. Deze komen er allemaal op neer dat een stukje code in je PC terechtkomt. Dat stukje code zal dan je eigen adressenboek uit je e-mail programma lezen en dan al deze e-mailadressen opsturen naar een server van de organisatie die ze wil gebruiken voor spam.

Een tweede bestaat uit het gebruik van hoaxes. Zoals we in de vorige aflevering zagen, vragen zulke mails je soms ook om de email ook te sturen naar een centraal adres waartegen het protest gericht is. Dit adres kan gemakkelijk omgeleid worden naar het adres van de spammer. Zo’n kettingmail staat natuurlijk voor e-mailadressen die dan achteraf ideale slachtoffers van spam worden.

Een derde bestaat in lijsten van e-mailadressen die gekocht en verkocht worden op het internet. Op heel veel plaatsen op het internet kan je je inschrijven om te kunnen meedoen aan een discussiegroep, of op een sociale website, of wat dan ook. Je vraagt je dan soms af hoe het mogelijk is dat zo’n website kan overleven zonder geld te ontvangen van de leden. Het antwoord is eenvoudig: ze verkopen die e-mailadressen.

Dat betekent natuurlijk niet dat je dat in gelijk welke situatie gaat tegenkomen. Een organisatie zoals Microsoft of Apple kan zich zo’n schandaal niet veroorloven en daar kan je dus zonder problemen je e-mailadres achterlaten voor hulp. Ook voor de discussiegroep van Skepp is er geen probleem.

Maar daarom is het altijd een goed idee om je eigenlijke e-mailadres alleen door te geven aan goede vrienden en familieleden, en om voor andere doeleinden een apart e-mailadres te onderhouden. Er zijn honderden organisaties waar je gratis een e-mailadres kan registreren. Bijvoorbeeld een gmail adres bij Google, een live of hotmailadres bij Microsoft, bij Yahoo, enzovoort. Op het moment dat er te veel spam binnenkomt via zo’n adres, kan je gewoon een nieuw e-mailadres maken en de oude afsluiten.

Tegenwoordig gebruikt men in bedrijven en bij internet service providers ook spamfilters. Die filteren vooral op basis van bepaalde sleutelwoorden. Maar dat is niet altijd even effectief. Zo zou een mail tussen twee gynaecologen die over vaginale kanker discuteren als spam kunnen worden gefilterd.

Een vierde manier bestaat erin om websites te scannen zoals zoekmachines doen, en daarin te zoeken naar e-mailadressen. Programma’s die zo’n dingen doen noemt men “bot”s, afgeleid van “robot”. Aangezien de bewegende delen van een robot ontbreken is het geen volledige robot, maar wel een “bot”. “bot’s” zijn wel programma’s die zelfstandig op het internet ‘leven’ en daarom die naam verdienen.

Daarom dat heel veel websites, op de “contact” pagina geen e-mailadres plaatsen, maar in plaats een invulformulier ter beschikking stellen waarin je je vraag kan stellen.

Bij zo’n formulier zie je dan heel dikwijls ook een veld waarin je gevraagd wordt om een tekst over te typen die je op een figuur kan zien waarin de letters nogal vervormd worden afgebeeld. De reden hiervoor is dat men er zeker van wil zijn dat het formulier ingevuld wordt door een mens en niet door een computerprogramma. Men maakt hier gebruik van het feit dat een mens veel beter is in het herkennen van beelden dan een programma. Zo’n beeld noemt men een caption.

Ondertussen is er een organisatie die van deze nood een deugd gemaakt heeft. De organisatie zonder winstoogmerk, genaamd reCaptcha, ik plaats een link naar reCaptcha op de notities van deze aflevering op mijn website, heeft deze problematiek op een zeer ingenieuze manier uitgebuit om onze cultuur en wetenschap ten dienste te zijn.

reCaptcha levert de dienst aan websites om zo’n captions ter beschikking te stellen. Met andere woorden, in plaats van zelf allerlei vervormde afbeeldingen van teksten te maken en daar heel veel tijd in te steken, kan je dat werk overlaten aan reCaptcha. Die leveren je dan altijd captions af die uit twee delen bestaan.

De tekst die je moet aflezen uit de getoonde figuur en moet intypen in het tekstveld is niet zomaar een willekeurige gegenereerde tekst. Nee, hij is afkomstig uit oude boeken.

reCaptcha houdt zich bezig met het digitaliseren van oude boeken die dreigen verloren te gaan en die historische waarde te hebben. De bedoeling is niet enkel om een afbeelding te hebben van elke bladzijde, door die te scannen, maar ook de digitale tekst zodat zoekmachines er gericht op kunnen zoeken.

Dat digitaliseren kan je in theorie doen door gebruik te maken van optische karakterherkenningsprogramma’s, maar die maken veel meer fouten dan menselijke lezers. Aan de andere kant zijn menselijke lezers onbetaalbaar duur.

Het idee van reCaptcha is enorm ingenieus, en verrassend eenvoudig. In plaats van menselijke lezers voor elk uur te betalen dat ze een boek moeten lezen, doen ze het volgende. Ze bieden aan formulieren op websites een afbeelding aan van een aantal letters. De afbeelding bestaat uit twee delen. Het ene deel is tekst die al onderzocht werd, en waarvan reCaptcha dus weet wat erop staat. Het andere deel bestaat uit tekst die nog niet onderzocht werd. Om toelating te krijgen om het formulier op te sturen, moet de gebruiker de volledige tekst die door reCaptcha wordt voorgesteld correct intypen. Van het eerste deel weet reCaptcha al wat er staat en dus kan dat deel gebuikt worden om te controleren of het inderdaad over een menselijke gebruiker gaat. Maar aangezien de gebruiker ook het tweede deel intypt, is hij op dat moment voor reCaptcha een nieuw deel van een boek aan het decoderen.

Eenzelfde deel wordt ter controle aan meerdere gebruikers aangeboden en als de antwoorden consistent zijn, kunnen die opgeslagen worden voor verder gebruik en als een afgewerkt deel van een boek. Merk op dat het telkens maar over enkele letters gaat, maar als er dagelijks enkele miljoenen gebruikers over de ganse wereld op die manier captions invullen, kan je toch vrij snel veel boeken ontcijferen.

Een variant van spam is phishing. Daar spreek ik later over.

3. Het citaat

Het citaat van vandaag komt van Marie Curie

Zoals iedereen weet was Marie Curie samen met haar echtgenoot een pionier in de radioactiviteit. Ze heeft twee keer de Nobelprijs ontvangen bovendien in twee verschillende disciplines: scheikunde en fysica en dat werd later haar alleen door Linus Pauling herhaald. Ze was ook de eerste vrouwelijke Nobelprijswinnaar.

Marie Curie zei:

Begrip verjaagt de angst.