Podcast: Download
Neurobiologie, vrije wil en verantwoordelijkheid.
Hoe beïnvloeden de nieuwe inzichten uit de neurobiologie de manier waarop we misdadigers moeten behandelen?
Wat zijn de implicaties van de discussie rond determinisme, vrije wil en verantwoordelijkheid in onze omgang met misdaad en straf? Farah Focquaert onderzoekt dit.
Vandaag horen jullie weer een opname uit De Nacht van de Vrijdenker. Dit keer horen jullie de lezing van Farah Focquaert. Farah doet aan de universiteit van Gent onderzoek naar hoe de laatste inzichten in de werking van onze hersenen en de herkenning van verschillende neurologische en psychologische aandoeningen een invloed uitoefenen op de manier waarop we moeten omgaan met criminelen.
Farah was al eens te horen op Kritisch Denken in een discussieavond van Het Denkgelag over Vrije Wil.
Ook deze opname is iets minder van kwaliteit, maar ik denk dat het nog altijd zeer goed verstaanbaar is. Ondertussen denk ik te weten hoe ik ervoor kan zorgen dat ook de opnames met dit toestel vergelijkbaar zijn aan de opnames met mijn ander toestel.
Wat denken jullie over de ideeën van Farah Focquaert om ons rechtssysteem aan te passen op basis van deze inzichten? Vinden jullie dat we bepaalde behandelingen moeten geven aan misdadigers of niet? Jullie reacties zijn welkom op de notitiepagina van deze aflevering.
Dat was de laatste opname uit de Nacht van de Vrijdenker, de volgende keer horen jullie een opname van .
Turing was ook een held omdat hij tijdens de tweede wereldoorlog de geheime Enigmacode van de Duitsers kon kraken, wat een cruciale stap was in de overwinning van de geallieerden.
De reden waarom ik Turing hier wil citeren is dat Farah over chemische castratie sprak.
Alan Turing was homosexueel en is daarvoor door het gerecht veroordeeld. Hij kon kiezen tussen gevangenisstraf of chemische castratie. Hij koos voor het laatste. De behandeling bracht hem in een depressie waarna hij zelfmoord pleegde.
Turing zei:
Ik ben niet erg onder de indruk van theologische argumenten, wat ze ook mogen ondersteunen. In de tijd van Galileo werd er geargumenteerd dat teksten zoals “En de zon stond stil, en de maan bleef staan, totdat zich het volk aan zijn vijanden gewroken had. Is dit niet geschreven in het boek des oprechten? De zon nu stond stil in het midden des hemels, en haastte niet onder te gaan omtrent een volkomen dag.” (Jozua 10: 13) en “Hij heeft de aarde gegrond op haar grondvesten; zij zal nimmermeer noch eeuwiglijk wankelen.” (Psalmen 104:5) een weerlegging waren van de Copernicaanse theorie.
De aflevering over Vrije wil vind je hier: Deel 2 en deel 3.
Alan Turing op WikipediA.
Jozua 10:13 in de bijbel.
Psalmen 104:5 in de bijbel.
Farah Focquaert zegt op een gegeven moment dat vrije wil noodzakelijk is voor verantwoordelijkheid. Maar is dat wel zo? Wanneer er een glassplinter op de vloer ligt is dan die glassplinter verantwoordelijk voor de wonde die veroorzaakt wordt?
Deze vermeende verantwoordelijkheid is niet nodig om de glassplinter op te rapen en weg te werpen. I.e. voor de corrigerende actie is verantwoordelijk niet nodig.
Verantwoordelijkheid is imo een “leeg” begrip dat enkel gebruikt wordt (i.e. ‘uitgevonden is’) om een corrigerende actie te motiveren. De motivatie is op zijn beurt nodig omdat we veronderstelt worden vrije wil te hebben.
Neem deze veronderstelling weg, en de noodzaak voor verantwoordelijkheid valt ook weg.
Dan blijft enkel oorzaak en gevolg over.