Heb je je al eens afgevraagd of je misschien zelf een bijdrage kan leveren aan het wegwerken van bijgeloof en pseudowetenschap uit de wereld? Wel, een goede plaats daarvoor is misschien wel Wikipedia. En dan bedoel ik niet door regelmatig dingen op te zoeken op deze online encyclopedie om uit te vissen of iets wat je altijd gedacht had wel juist is. Nee, ik bedoel namelijk zelf bijdragen aan artikelen leveren. En je kan het op een zeer bescheiden manier doen door hier of daar een aanpassing te maken, maar je kan het ook helemaal uit de hand laten lopen door zelf nieuwe artikelen te schrijven en fundamentele aanpassingen te verrichten. In ieder geval, denk niet te snel dat je geen enkele expertise hebt die eraan kan bijdragen. Iedereen heeft wel één of ander onderwerp waarin hij bedreven is. En door artikelen uit anderstalige versies te vertalen help je ook al een heel stuk.
Er is nood aan meer kritische geesten op de Nederlandstalige versie van Wikipedia. Je moet maar eens de overlegpagina van het lemma “Chakra” erop nalezen. Met enkele skeptici hebben we geprobeerd om er een klein hoofdstuk aan toe te voegen om duidelijk te maken dat de gezondheidsclaims belangrijk zijn vanuit historisch oogpunt omdat de notie van Chakra pertinent aanwezig is in de oude traditionele Indische geneeskunst, maar dat het begrip door de moderne medische wetenschap volledig achterhaald is. Maar enkele New Agers hebben zich daar zeer hevig tegen verzet. Misschien wel omdat sommige financiële belangen hebben bij het verkopen van onzin op basis van chakra.
Op Wikipedia moet je zijn als skepticus
Denk eens na, Wikipedia is de 5de meest bezochte site op het internet. En heeft dat te danken aan haar hoge notering in de Google-zoekresultaten. Wie wat opzoekt met Google, komt dus vaak op Wikipedia terecht. Het aantal keren dat elke pagina op deze encyclopedie bezocht wordt, verbleekt tegenover iedere andere pagina op het internet met hetzelfde onderwerp. Dus, als je de skeptische boodschap wil overbrengen, moet je daar zijn. Niet overtuigd? Dan moet je absoluut dit lezen. Nog niet overtuigd, lees dan ook nog dit. (en anders ook natuurlijk) Deze is ook interessant. En deze.
Aan de slag!
Iedereen kan een artikel op Wikipedia wijzigen door bovenaan de pagina op de knop “Bewerken” te klikken. Het schrijven maakt gebruik van enkele speciale tekens om het tekstformaat te beïnvloeden en links aan te geven, maar die ben je vrij snel meester. Eventueel kan je eens de snelcursus lezen die altijd kan bereiken via de linkermenu op iedere Wikipedia-pagina.
Je wijziging kan je direct opslaan. Maak je niet ongerust of je het artikel om zeep helpt. Alle wijzigingen worden bijgehouden onder het kopje Geschiedenis. Eerdere versies kunnen altijd teruggezet worden. En als jij dat niet doet, dan zal iemand anders dat in je plaats doen. Het systeem houdt ook bij wie wat gewijzigd heeft.
Nog beter is het om een gebruikersnaam te nemen, zodat je herkenbaar bent en een betrouwbare reputatie kan opbouwen. Voor de registratie heb je enkel een gebruikersnaam en een wachtwoord nodig. Daarvoor is er boven aan de pagina een link om je eigen account te maken. Je mag gerust een pseudoniem gebruiken. Het gebruiken van een accountnaam heeft enkele voordelen.Wie weet wordt je zo enthousiast dat je je laat verkiezen tot moderator.
Sommige lemma’s worden vergrendeld voor wijziging door iedereen omdat het lemma te veel te maken krijgt met vandalisme. De lichtste vorm van vergrendeling bestaat erin dat alleen geregistreerde gebruikers wijzigingen kunnen aanbrengen. Zo is het lemma Charles Darwin op dit niveau vergrendeld, maar dat zal je waarschijnlijk niet verbazen.
Ten slotte is het altijd verstandig om bij wijzigingen die inhoudelijk belangrijk zijn, je voorstel eerst even op de overlegpagina te plaatsen. Het spreekt voor zich dat dat voor spellinscorrecties niet noodzakelijk is. Je kan ook eerst je wijziging doorvoeren en daarna in de overlegpagina uitleggen waarom je die gedaan hebt. Als je dat gedaan hebt, moet je ondertekenen. Daarvoor moet je 4 tildes (~~~~) na elkaar zetten. Bij het opslaan van je tekst vult Wikipedia daar automatisch je accountnaam en het tijdsrtip van wijziging in.
Mocht je al een ervaren Wikipediaan zijn, weet het me te vertellen, als er nog eens zo’n zware discussie is, kunnen we misschien samen het verschil maken. Om geen potten te breken en op voorhand je goede naam niet te verkwanselen, kan je best beginnen met de volgende blogs te lezen:
Les 1: Setting up your account
En na enkele weken kan je deze lezen:
Les 2: Patrol for vandalism
In de periode dat we die oorlog over Chakra aan het uitvechten waren kreeg ik toevallig een mail van Susan Gerbic met de vraag om meer skeptici op Wikipedia te krijgen. Susan heeft een zeer interessante blog over hoe skeptici op Wikipedia moeten werken. Je moet die zeker lezen.
Ik heb zelf snel eens de statistiek opgevraagd van het lemma Drogreden op de Nederlandstalige Wikipedia. Het is indrukwekkend: 18000 hits in 90 dagen. Je kan er zelf ook enkele proberen om jezelf te overtuigen.